Уурын тухай болон түүний хэрхэн дарах
Уур бол хүний энэ нас байтугай урд олон төрөлдөө хураасан буяныг устгах чадалтай тул үүн дээр маш их анхааралтай байх нь зүйн хэрэг. Хүн яагаад ууралдаг вэ гэвэл өөрийн хүссэнээр болохгүй болохоор л хүн ууралдаг юм байна. Хэрэв бүх зүйлийг өөрийн сэтгэлдээ нийцүүлнэ гэвэл энэ нас ч хүрэлцэхгүй бөгөөд бүтэхгүй зүйл. Тиймээс зовлонт орчлонд асуудал проблем барагдана гэж үгүй тул доорх олон уурдах зохисгүй болох шалтгаануудыг дурдье
Дэлхийг өөрийн хөлийн уландаа зориулж үхрийн арьсаар ширнэ гэвэл тэр үхрийн арьс хаанаас олдох билээ, олдсон ч түүнийг бүрэхэд энэ нас хүрэлцэхгүй. Харин өөрийн улаа л ширэлчихвэл дэлхийг ширэлсэнтэй ялгаа юу байхав. Тиймээс бид өөрсдийн сэтгэлээ л засаж чадваас гадаад ямар ч асуудал гарсан түүний нөлөөнд автагдахгүй уурлаж ундууцахгүй байх бүрэн боломжтой юм. Тиймээс уурын шалтгаан өөрт байдаг тул тэрийг дарчихад л хангалттай юм. Үрийг шараад хуурчихвал гаднаас нь хичнээн чийг нараар өгөөд хөрсийг нь сайн бордсон ч ургахгүйтэй адил бид сэтгэлээн л засчихвал гаднаас хичнээн 1000 дургүй хүргэсэн шалтгаан гарлаа гэхэд түүнд уурлахгүй юм л да.
Надад нэг компьютер дээр зураг байдаг л да. Тэр зурагийг компьютер дээрээ 30 секунд хараад л дараагаар нь хараагаа хана руу шилжүүлж харахад тэр зураг ханан дээр тодорч харагддаг. Энэ нь тэр хана дээр зураг байхгүй бид өөрсдийн нүдний гэмээр л тэр хана дээр зураг бий гэж харж байгаа. Үүн лугаа адил бид аливаа зүйлд буруу өгөхдөө дандаа бусдад тохдог. Өөрөө огтхон ч буруу байхгүй. Гэтэл үнэндээ бид өөрсдийн сэтгэлийн гэмээр бусдыг буруугаар хардаг бөгөөд бид бурууг бусдаас бус өөрөөсөө хайх хэрэгтэй.
Хэн нэгэн хүн надад ямар нэгэн хорлол үзүүллээ гэхэд урд насандаа би муу үйл тэр хүнд хийсэн байна түүний үйл лайгаар надад эргээд хорлол үзүүлж байна аа. Тиймээс миний энэ хүнд хийсэн урдны муу үйл үүгээр барагдах болтугай гэж бодох хэрэгтэй. Харин эсрэгээрэ дайраад өсөлдөөд явчихвал урд насны хийсэн муу үйл чинь барагдах байтугай харин ч дээр нь нэмээд тэр үйлээ үржүүлээд хүч оруулаад явчихаж байгаа бөгөөд хийсэн буян чинь ч бас давхар хорогдох юм.
Дотны таньдаг хэн нэг чинь галзуурчихлаа гэж бодоход хичнээн өөрт эвгүй харьцаж муухай аашилсан ч угийн ийм биш галзуугийн эрхээр л ингэж аашилж байгаа юм, эдгэхээрээ зүгээр болчихно гэж бодно шүү дэ. Үүн лугаа адил бусад хичнээн муухай аашилсан ч гэсэн энэ өөрийн эрхээр бус нисваанисаар өвчилсөн тул түүний эрхээр л ингэж байгаа юм гэж бодох хэрэгтэй.
Бурхан хамаг амьтаныг энэрэн нигүүлсдэг ба түүний төлөө л байдаг. Гэтэл бурханд аврал эрдэг мөртлөө амьдрал дээрээ түүний хайртай амьтад нь уурлаад хорлол үзүүлээд байх нь бас л зохисгүй үйл болж байгаа. Энэ нь жинхэнэ ёсоор Бурхандаа аврал одуулдаггүйн шинж болой.
Аливаа зүйлд арга байхгүй бол түүнд уурлаж харамсаж, гашуудах хэрэг юун, Аливаа зүйлд үнэхээр арга байсаар байтал түүнд уурлаж харамсах юун гэсэн шантидэва гэгээний гайхамшигт үг байдаг.
Энэ мэт олон учир шалтгааны амьдрал дээр хэрэгжүүлэхэд үр дүнгээ өгөх бөгөөд сүүлдээ бүүр дадаад ирэхэд таны уур аяандаа байхгүй болох юм.
Жижиг сажиг зүйл дээр сэтгэлийн амгалан байдлаа алдах нь нэг талаар харамсалтай хэрэг юм. Тухайлбал дүү чинь ч юм уу хэн нэг нь аяга санамсаргүйгээр хагаллаа гэж бодоход түүнд уурлах хэрэггүй юм. Учир нь миний сэтгэлийн амар амгалан бол тэр аягатай харьцуулшгүй илүү чухал үнэтэй зүйл шүү дэ.
Хүн уурлаж байх үедээ сэтгэл нь дандаа гадагшаа анхаарсан байдаг. Нэг ч удаа дотогшоо харж үздэггүй бөгөөд мэддэг ч үгүй насыг бардаг бололтой. Үүнийг Бурханы шашин гадагшаа бус дотогшоогоо хараа гээд хэлээд байгаа юм. Тиймээс та нэг ч удаа сэтгэлийн гүн рүүгээ яг уурлаж байх үедээ уудлаад нэг үзээрэй. Ямар процесоор яаж ажиллаж байна гэдгийг танин мэдэж дээр хэлсэн олон шалтгаануудыг хавсарган бодоод үзэх хэрэгтэй.
Одоогоор миний бие ямар ч зүйл дээр нээх уурлаад байдаггүй. Энэ нь зөвхөн бүдүүн уур дарагдсан төдий л байх нарийн уурыг нарийн түвшинд л очиж л тэр сэтгэлийн гүн рүү нь нэвтрэн орж дарна. Түүнд нэвтэрхэд бясалгал хэрэгтэй юм. Уурын энэ мэт олон шалтгааныг яг уурлаж тэр агшиндаа бодон хэрэгжүүлээд үзэх хэрэгтэй. Нэг сар л хангалттай байх. Түүний дараагаар таны бүдүүн уур нэг мэдэхэл д аяндаа л дарагдсан байх болно. Энэ мэт бусад олон сэтгэлийг буртагуудыг энэ жишээн дээр гардаг шиг дарах боломжтой юм. Энэ бол миний туулсан бодит жишээ юм. Уургүй бай хүлцэнгүй бай гэдэг нь нусаа гойжуулчихаад л хэн ч юу ч хэлсэн дуугай суун дүлий дүмбэ царайлаад суухын нэр биш л дэ. Зарим хүн нүдэн дээр чинь илт буруу зүйл хийгээд байвал хэлэлгүй яахав. Ер нь уур гэдэг чинь бусдад муу санасны үндсэн дээр бачимдаж сэтгэл нь таагүйтэхийн нэр юм. Тиймээс нөгөө хүний тусын тухайтад доторх амгалан байдлаа алдагдуулахгүйгээр хэлэх хэрэгтэй ба бүүр болохгүй бол догшин дүр гарган загнасан ч болох юм. Яг л очирваань бурхан шиг. Очирваань бурхан бол гаднаа догшин дүртэй боловч дотороон амгалан оршдог бөгөөд хамаг амьтаны тусын тулд л гэсэн сэтгэлтэй байдаг. Энэ бол харин уур биш бөгөөд хүмүүс гаднаас нь хараад ууртай догшин амьтан мэтээр хардаг л байх. Эх нь хүүхэддээн муу санаж бус хүүгийнхээ ирээдүйн сайн сайханы тухайтад л загнаж зоддог шүү дэ. Дотоод амгалан байдал алдагдаж байна аа гэдэг чинь таны дотор би гэх үзэл чинь ажиллаад түүндээ та өөрөө хорлогдоод нөгөө хүндээ ч хорлол үзүүлж байгаа хэрэг юм л да. Бурханы шашин уурыг дарахад ингэж л бидэнд тусалдаг юм.
Ч.Одгэрэл *buddism.mn*
Уур бол хүний энэ нас байтугай урд олон төрөлдөө хураасан буяныг устгах чадалтай тул үүн дээр маш их анхааралтай байх нь зүйн хэрэг. Хүн яагаад ууралдаг вэ гэвэл өөрийн хүссэнээр болохгүй болохоор л хүн ууралдаг юм байна. Хэрэв бүх зүйлийг өөрийн сэтгэлдээ нийцүүлнэ гэвэл энэ нас ч хүрэлцэхгүй бөгөөд бүтэхгүй зүйл. Тиймээс зовлонт орчлонд асуудал проблем барагдана гэж үгүй тул доорх олон уурдах зохисгүй болох шалтгаануудыг дурдье
Дэлхийг өөрийн хөлийн уландаа зориулж үхрийн арьсаар ширнэ гэвэл тэр үхрийн арьс хаанаас олдох билээ, олдсон ч түүнийг бүрэхэд энэ нас хүрэлцэхгүй. Харин өөрийн улаа л ширэлчихвэл дэлхийг ширэлсэнтэй ялгаа юу байхав. Тиймээс бид өөрсдийн сэтгэлээ л засаж чадваас гадаад ямар ч асуудал гарсан түүний нөлөөнд автагдахгүй уурлаж ундууцахгүй байх бүрэн боломжтой юм. Тиймээс уурын шалтгаан өөрт байдаг тул тэрийг дарчихад л хангалттай юм. Үрийг шараад хуурчихвал гаднаас нь хичнээн чийг нараар өгөөд хөрсийг нь сайн бордсон ч ургахгүйтэй адил бид сэтгэлээн л засчихвал гаднаас хичнээн 1000 дургүй хүргэсэн шалтгаан гарлаа гэхэд түүнд уурлахгүй юм л да.
Надад нэг компьютер дээр зураг байдаг л да. Тэр зурагийг компьютер дээрээ 30 секунд хараад л дараагаар нь хараагаа хана руу шилжүүлж харахад тэр зураг ханан дээр тодорч харагддаг. Энэ нь тэр хана дээр зураг байхгүй бид өөрсдийн нүдний гэмээр л тэр хана дээр зураг бий гэж харж байгаа. Үүн лугаа адил бид аливаа зүйлд буруу өгөхдөө дандаа бусдад тохдог. Өөрөө огтхон ч буруу байхгүй. Гэтэл үнэндээ бид өөрсдийн сэтгэлийн гэмээр бусдыг буруугаар хардаг бөгөөд бид бурууг бусдаас бус өөрөөсөө хайх хэрэгтэй.
Хэн нэгэн хүн надад ямар нэгэн хорлол үзүүллээ гэхэд урд насандаа би муу үйл тэр хүнд хийсэн байна түүний үйл лайгаар надад эргээд хорлол үзүүлж байна аа. Тиймээс миний энэ хүнд хийсэн урдны муу үйл үүгээр барагдах болтугай гэж бодох хэрэгтэй. Харин эсрэгээрэ дайраад өсөлдөөд явчихвал урд насны хийсэн муу үйл чинь барагдах байтугай харин ч дээр нь нэмээд тэр үйлээ үржүүлээд хүч оруулаад явчихаж байгаа бөгөөд хийсэн буян чинь ч бас давхар хорогдох юм.
Дотны таньдаг хэн нэг чинь галзуурчихлаа гэж бодоход хичнээн өөрт эвгүй харьцаж муухай аашилсан ч угийн ийм биш галзуугийн эрхээр л ингэж аашилж байгаа юм, эдгэхээрээ зүгээр болчихно гэж бодно шүү дэ. Үүн лугаа адил бусад хичнээн муухай аашилсан ч гэсэн энэ өөрийн эрхээр бус нисваанисаар өвчилсөн тул түүний эрхээр л ингэж байгаа юм гэж бодох хэрэгтэй.
Бурхан хамаг амьтаныг энэрэн нигүүлсдэг ба түүний төлөө л байдаг. Гэтэл бурханд аврал эрдэг мөртлөө амьдрал дээрээ түүний хайртай амьтад нь уурлаад хорлол үзүүлээд байх нь бас л зохисгүй үйл болж байгаа. Энэ нь жинхэнэ ёсоор Бурхандаа аврал одуулдаггүйн шинж болой.
Аливаа зүйлд арга байхгүй бол түүнд уурлаж харамсаж, гашуудах хэрэг юун, Аливаа зүйлд үнэхээр арга байсаар байтал түүнд уурлаж харамсах юун гэсэн шантидэва гэгээний гайхамшигт үг байдаг.
Энэ мэт олон учир шалтгааны амьдрал дээр хэрэгжүүлэхэд үр дүнгээ өгөх бөгөөд сүүлдээ бүүр дадаад ирэхэд таны уур аяандаа байхгүй болох юм.
Жижиг сажиг зүйл дээр сэтгэлийн амгалан байдлаа алдах нь нэг талаар харамсалтай хэрэг юм. Тухайлбал дүү чинь ч юм уу хэн нэг нь аяга санамсаргүйгээр хагаллаа гэж бодоход түүнд уурлах хэрэггүй юм. Учир нь миний сэтгэлийн амар амгалан бол тэр аягатай харьцуулшгүй илүү чухал үнэтэй зүйл шүү дэ.
Хүн уурлаж байх үедээ сэтгэл нь дандаа гадагшаа анхаарсан байдаг. Нэг ч удаа дотогшоо харж үздэггүй бөгөөд мэддэг ч үгүй насыг бардаг бололтой. Үүнийг Бурханы шашин гадагшаа бус дотогшоогоо хараа гээд хэлээд байгаа юм. Тиймээс та нэг ч удаа сэтгэлийн гүн рүүгээ яг уурлаж байх үедээ уудлаад нэг үзээрэй. Ямар процесоор яаж ажиллаж байна гэдгийг танин мэдэж дээр хэлсэн олон шалтгаануудыг хавсарган бодоод үзэх хэрэгтэй.
Одоогоор миний бие ямар ч зүйл дээр нээх уурлаад байдаггүй. Энэ нь зөвхөн бүдүүн уур дарагдсан төдий л байх нарийн уурыг нарийн түвшинд л очиж л тэр сэтгэлийн гүн рүү нь нэвтрэн орж дарна. Түүнд нэвтэрхэд бясалгал хэрэгтэй юм. Уурын энэ мэт олон шалтгааныг яг уурлаж тэр агшиндаа бодон хэрэгжүүлээд үзэх хэрэгтэй. Нэг сар л хангалттай байх. Түүний дараагаар таны бүдүүн уур нэг мэдэхэл д аяндаа л дарагдсан байх болно. Энэ мэт бусад олон сэтгэлийг буртагуудыг энэ жишээн дээр гардаг шиг дарах боломжтой юм. Энэ бол миний туулсан бодит жишээ юм. Уургүй бай хүлцэнгүй бай гэдэг нь нусаа гойжуулчихаад л хэн ч юу ч хэлсэн дуугай суун дүлий дүмбэ царайлаад суухын нэр биш л дэ. Зарим хүн нүдэн дээр чинь илт буруу зүйл хийгээд байвал хэлэлгүй яахав. Ер нь уур гэдэг чинь бусдад муу санасны үндсэн дээр бачимдаж сэтгэл нь таагүйтэхийн нэр юм. Тиймээс нөгөө хүний тусын тухайтад доторх амгалан байдлаа алдагдуулахгүйгээр хэлэх хэрэгтэй ба бүүр болохгүй бол догшин дүр гарган загнасан ч болох юм. Яг л очирваань бурхан шиг. Очирваань бурхан бол гаднаа догшин дүртэй боловч дотороон амгалан оршдог бөгөөд хамаг амьтаны тусын тулд л гэсэн сэтгэлтэй байдаг. Энэ бол харин уур биш бөгөөд хүмүүс гаднаас нь хараад ууртай догшин амьтан мэтээр хардаг л байх. Эх нь хүүхэддээн муу санаж бус хүүгийнхээ ирээдүйн сайн сайханы тухайтад л загнаж зоддог шүү дэ. Дотоод амгалан байдал алдагдаж байна аа гэдэг чинь таны дотор би гэх үзэл чинь ажиллаад түүндээ та өөрөө хорлогдоод нөгөө хүндээ ч хорлол үзүүлж байгаа хэрэг юм л да. Бурханы шашин уурыг дарахад ингэж л бидэнд тусалдаг юм.
Ч.Одгэрэл *buddism.mn*
